BBCosplayMột trong những nét văn hóa đầy thu hút của các dân tộc thiểu số tại Việt Nam chính là sự đa dạng và đặc sắc của trang phục truyền thống, trong đó có trang phục dân tộc hmông.
Nét độc đáo tinh tế trong trang phục phụ nữ dân tộc H’mông
Trang phục truyền thống của phụ nữ người H’Mông thường mặc là áo bốn thân, xẻ ngực không cài nút, gấu áo không khâu hoặc cho vào trong váy. Váy hình nón cụt, xếp nếp, phần mông bó chặt, phần thân váy xòe rộng với hai dải thắt lưng buông dài được thêu trang trí ở đoạn giữa. Khi mặc váy thường mang theo tạp dề. Phụ nữ thường để tóc dài quấn quanh đầu, có một số nhóm đội khăn quấn thành khối cao trên đầu. Người H’Mông sử dụng bốn màu xanh, đỏ, tím, vàng tạo nên các hình họa tiết muôn màu muôn sắc.
Họa tiết tập trung chủ yếu ở cổ áo, nẹp áo, thắt lưng và bồ giáo phía trước. Họa tiết thêu hoa văn của họ rất phức tạp thể hiện sự khéo léo, tinh tế và tỉ mỉ của bàn tay người phụ nữ. Các hoa văn trên trang phục phần nào biểu trưng cho cuộc sống hân hoan, niềm tin yêu thiên nhiên mãnh liệt của người H’Mông.
Người H’Mông thường sử dụng nhiều phụ kiện, đồ trang sức trong cuộc sống hằng ngày như: khuyên tai, vòng cổ, vòng tay, nhẫn… Chiếc khuyên tai lấp lánh căng tràn nhựa sống hay những trang sức đeo tay và vòng cổ thể hiện nét đằm thắm, dịu hiền của người phụ nữ mang lại nét trang trọng. Phụ nữ thích dùng chiếc ô màu sắc đẹp, vừa có tác dụng che mưa, che nắng và làm vật trang sức cho mình, tạo nên nét duyên dáng.
Dân tộc Mông gồm nhiều nhóm địa phương khác nhau như Mông hoa, Mông trắng, Mông đen, Mông xanh, cư trú rải rác ở các tỉnh miền núi phía Bắc.
Tuy có 4 nhóm H’mông khác nhau, nhưng về ngôn ngữ và văn hóa cơ bản giống nhau, sự khác nhau giữa các nhóm chủ yếu dựa trên trang phục của người phụ nữ. Trang phục của người phụ nữ người Mông được xem là cầu kỳ, tinh tế, là một trong những bộ trang phục truyền thống đẹp nhất trong cộng đồng các dân tộc ít người ở Việt Nam.
Trang phục của phụ nữ H’mông Trắng
Trang phục của người Mông trắng mang nét chung của người Mông, váy, áo xẻ ngực có thêu hoa văn ở cánh tay và yếm lưng. Nhưng nổi bật nhất chính là chiếc váy xòe màu trắng được dệt bằng sợi bông hay sợi lanh. Các bộ phận khác của trang phục như áo, khăn quấn, tạp dề, thắt lưng, xà cạp… cũng góp phần tôn tạo nét đẹp trắng trong, thanh khiết của các cô sơn nữ.
Áo của người Mông trắng trên cao nguyên đá Hà Giang được thiết kế cầu kỳ với màu sắc sặc sỡ, nổi bật gam màu xanh cốm, được đính các hạt cườm óng ánh. Cổ hình chữ V, phía sau là một miếng vải thêu hình chữ nhật được trang trí hoa văn. Hai ống tay áo được thêu bằng những đường viền ngang đủ sắc màu từ nách đến cổ tay. Đây cũng là nơi tập trung nhiều hoa văn nổi bật làm chiếc áo người Mông trắng thêm rực rỡ.
Váy của phụ nữ Mông trắng có nhiều nếp gấp rộng khi xẻ ra, mềm mại như những cánh hoa. Phần thân váy là nơi tập trung các họa tiết trang trí tinh xảo. Chiếc thắt lưng được quấn ngang bụng tạo nên đường eo thon, làm cho vóc dáng các thiếu nữ đẹp hơn. Khăn vấn được quấn quanh đầu bằng dải vải màu trắng có hoa văn đơn giản. Chiếc mũ được trang trí những đường riềm tinh tế, xung quanh có đính những hình quả trám và tua rua đẹp như chiếc vương miện.
Chiếc áo của phụ nữ Mông trắng Lạng Sơn là áo bốn thân, xẻ ngực không cài nút, đường viền cổ và nẹp hai thân trước, được trang trí viền vải khác màu. Gấu áo được khâu cẩn thận để cho vào trong váy. Váy có nhiều nếp gấp, rộng, khi xòe ra mềm mại như những cánh hoa và được khâu, xếp lại cho vừa vòng eo, được trang trí hoa văn màu trắng hoặc xanh cốm. Xà cạp quấn chân có gam màu đen chàm.
Người Mông trắng ở huyện Sìn Hồ, tỉnh Lai Châu giữ gìn trang phục truyền thống dân tộc và có nét khác lạ so với nhóm địa phương khác ở miền núi phía Bắc. Chiếc khăn quấn đầu có hình mũi nhọn, chếch ra phía trước. Áo xẻ ngực có cổ lật ra phía sau gáy, ống tay áo thêu hoa văn xếp thành từng vòng tròn đến cổ tay. Váy màu trắng, có hình nón cụt, khâu xếp thành nếp, có thể xòe rộng, được làm từ vỏ cây lanh, qua nhiều công đoạn mới thành sợi làm nguyên liệu dệt vải. Cùng với váy có tạp dề để đằng trước và đằng sau. Xà cạp quấn hai bắp chân nhằm tạo sự kín đáo cho phụ nữ.
Người Mông trắng ở Cao Bằng mặc chiếc áo ngắn, nền màu đen dài đến vùng thắt lưng. Hai thân áo đằng trước được thu lại ở vùng rốn, ngoài cuốn thắt lưng vải. Váy là mảnh vải rộng màu trắng đủ che từ bụng xuống đến lưng bắp chân. Mảnh vải được khâu thành nhiều nếp đều đặn vào cạp váy, hai đầu có dải buộc. Khi váy giặt đem phơi sẽ mở xòe ra như quạt giấy. Sau khi mặc váy, người Mông trắng buộc thêm 2 tạp dề buông từ eo bụng xuống đằng trước và sau, ngắn hơn váy, khi bước váy đung đưa nhịp nhàng như múa.
Những bộ trang phục truyền thống của phụ nữ Mông Trắng thực sự thu hút bởi sự đa dạng của nó. Bên cạnh màu trắng tinh khôi trên chiếc váy, các mảng màu, hoa văn phối hợp làm nên vẻ đẹp hoàn hảo của di sản thời trang ấn tượng nhất trên vùng núi cao. Đó không chỉ đơn thuần thể hiện sự tinh tế, khiếu thẩm mỹ mà còn là nét văn hóa tâm linh truyền thống lâu đời của dân tộc Mông.
Trang phục của phụ nữ H’mông hoa:
Phụ nữ H’mông Hoa mang trang phục váy màu chàm, có thêu hoa ở gấu váy. Mặc áo xẻ nách, trên vai và ngực có cạp thêm vải màu, thêu hình hoa văn con ốc. Phụ nữ H’mông Hoa để tóc dài quấn quanh đầu, sau đó còn quấn thêm tóc giả.
Nghệ thuật tạo hình dân gian của người Mông Hoa thể hiện rõ nét trên trang phục và đồ dùng sinh hoạt. Song trang trí y phục có vị trí quan trọng nhất, đặc biệt là trang trí trên váy, áo trang phục thổ cẩm của phụ nữ. Trang phục cổ truyền của phụ nữ Mông Hoa gồm khăn, áo, váy, tấm vải che phía dưới trước váy, thắt lưng, xà cạp…
Áo của phụ nữ Mông hoa thường xẻ nách, cổ cao, trên vai và ngực có nẹp thêm vải màu thêu, in hoa văn hình xoắn ốc. Thắt lưng là miếng vải rộng khoảng 7 – 8 cm và dài 80 – 120 cm, đoạn giữa thắt lưng được thêu các hoa văn, màu đẹp, quấn ngang bụng, tôn thêm vẻ đẹp của người phụ nữ Mông.
Họa tiết hoa văn trên nền trang phục Mông Hoa chủ yếu là các hoa văn hình học và mang tính chất ước lệ. Đó là những đường ngang, viền đậm dài hoặc gẫy góc, tạo ra các khối hình vuông, chữ nhật, hình thoi…
Trang phục của phụ nữ H’mông Đen:
Những người phụ nữ H’mong Đen được biết đến với những bộ trang phục làm từ sợi cây gai và được nhuộm màu xanh chàm, có in hoa văn ở gấu, ngắn hơn váy H’mông Hoa, mặc áo xẻ giữa ngực, thêu hoa văn ở cánh tay và quấn những chiếc khăn dài quanh chân.
Trang phục của phụ nữ H’mông Xanh:
Phụ nữ Hmông Xanh mang trang phục váy hình ống màu chàm, gấu váy thêu hoa văn hình chữ thập trong hình các ô vuông, áo mở chếch ngực xẻ thẳng về bên trái, cài một cúc, cánh tay áo đắp thêm những miếng vải màu đỏ và cổ tay áo có thêu hoa văn. Người H’mông Xanh, con gái để tóc xoã ngang vai, khi lấy chồng mới quấn tóc lên đỉnh đầu và dùng lược móng ngựa cặp ngược tóc về phía trước, trùm khăn trên đầu.
Một số hình ảnh trang phục nữ đẹp dân tộc H’mông
Trang phục của người H’mông luôn toát lên sự độc đáo và mang đậm chất truyền thống. Điều này không những tạo nên bản sắc riêng mà còn giữ được nét đa dạng trong văn hóa của người Việt Nam.
Ngày nay, trang phục phụ nữ H’mông có những thay đổi: phụ nữ H’mông Sa Pa mặc quần ống ngắn và hẹp, áo khoác ngoài kép xẻ ngực cổ cứng thiêu hoa văn. Phụ nữ H’mông Trắng Sơn La mặc quần ống dài, mặc áo cánh trắng bên trong, mặc áo cổ truyền bên ngoài. Phụ nữ H’mông Hoa mặc áo hở nách.
Bài viết trên đây Thoitrangdaily đã tổng hợp, giới thiệu với bạn đọc những nét độc đáo, đặc sắc trong sự đa dạng trang phục của phụ nữ người H’mông.
bởi Quốc Cường vào | 3480 lượt xem
